Dunya uyghur qurultiyi 20 – iyun yekshenbe küni mexsus tor yighini chaqirip, Dunya uyghur qurultiyining teshebbusi bilen ötken yili 9 – ayda Londonda qurulghan Uyghur sot kolligiyesini maddi we meniwiy jehettin qollighan teshkilat we shexislirimizge, shundaqla 6 – ayning 4 – künidin 7 – künigiche Londonda chaqirilghan Uyghur sotida jesurluq bilen guwahliq bergen pütün shahidlirimizgha sherqiy türkistan xelqi namidin alahide minnetdarliq bildürüsh bilen birge, bu yil 9 – ayning 10 – küni Londonda chaqirilidighan 2 – nöwetlik uyghur sotining muwapiqiyetlik ötküzülüshi üchün omomiy seperwerlik bashlatti.
Dunya uyghur qurultiyining islam elliridiki xizmetlirige mesul reyis wekili Turghunjan Alawudun ependimning riyasetchilikide ötküzülgen we 3 saettin artuq dawam qilghan bu qetimqi yighin’gha Uyghur sot kolligiyesige iqtisadi jehettin yardem bergen herqaysi ellerdiki Uyghur teshkilatlirining rehberliri, jama’et erbapliri, bu qetim Londonda ötküzülgen uyghur sotida guwahliq bergen shahidlar, sotni delil – ispatlar bilen teminlesh we uni terjime qilip arxiplashturush xizmetlirige yeqindin yardem bergen teshkilatlarning mesulliri we shexislerdin bolup 100 neperdin artuq kishi qatnashti.
Yighinning echilishida söz qilghan Dunya uyghur qurultiyining reyisi Dolqun Eysa ependim, buyil kirgendin buyan Xelqarada uyghurlar mesilisige munasiwetlik ghayet zor hadisilerning yüzbergenlikini, Amerika, Kanada, Gollandiye, Engiliye, Litwa, Chexiye, Bilgiye qatarliq 7 döwletning arqa – arqidin Uyghur irqiy qirghinchiliqini qobul qilip mexsus qararlar qobul qilghanliqini, Birleshken döwletler teshkilati bixerterlik kengishi yighinida, NATO yighinida, hetta Dunyaning iqtisadigha hökümiranliq qilidighan G7 döwletliri aliy derijilikler uchrushushida uyghurlar mesilisining mexsus küntertipke kelgenlikini, xitayning shunche qattiq hujum, besim we buzghunchiliqlirigha qarimastin Uyghur sot kolligiyesining tunji sotining Londonda muwapiqiyetlik halda ötküzülgenlikini xatirlitip ötüsh bilen birge, bu netijilerning hergizmu tasadipiy otturigha chiqmighanliqini, bunung herqaysi ellerdiki uyghur teshkilatlirimizning, siyasi paaliyetchilirimizning we awam xelqimizning birlik – ittipaqliq ichide elip barghan ortaq tirishchanliqining netijisi ikenlikini, bolupmu jesur lagir shahidlirimizning bergen guwahliqlirining uyghur irqiy qirghinchiliqining birqisim gherip elliri teripidin etirap qilinishida intayin mohim rol oynighanliqini, bu qetim Londonda chaqirilghan uyghur soti jeryanidimu xitayning shunche qattiq tehditi we pisxilogiyelik hujumlirigha qarimastin lagir shahidlirimizning merdaniliq bilen sotta guwahliq berish arqiliq sotning muwapiqiyetlik chaqirilishida mohim rol oynighanliqini alahide tekitlep ötti.
Dolqun Eysa ependim sözide yene Londondiki uyghur sotigha yardem qilghan pütün teshkilat we xeshislirimizning we shahidlirimizning ismini bir – birlep atap turup uyghurlagha Dunya uyghur qurultiyi namidin, shundaqla pütün sherqiy türkistan xelqi namidin alahide minnetdarliq bildürdi.
Dolqun Eysa ependim sözide yene özining bu qetim Londondiki uyghur sotigha qatnishish jeryanida insanliqning texi ölmigenlikini chongqur derijide hes qilghanliqini, uyghurlar mesilisige köngül bölüwatqan köpligen chetellik dostlarningmu bu nöwetlik sot jeryanida sotning muwapiqiyiti üchün xalis halda xizmet qilghanliqini eskertip ötti we chetellik bu insanperwer dostlarghimu sherqiy türkistan xelqi namidin rexmet eytidighanliqini bildürdi.
Arqidin Dunya uyghur qurultiyi fondining reyisi Abdujelil Emet ependim uyghur sot kolligiyesi üchün toplan’ghan iqtisat heqqide mexsus maliye doklati teqdim qilip, hazirgha qeder uyghur sotigha yardem bergen teshkilat we shexislerning namini we ular teripidin berilgen yardemning tepsili miqdarini bir – birlep bayan qilip ötti.
Yighin jeryanida yene Austiraliyediki pishqedem milliy ustazlirimizdin Ehmet Igemberdi, Qazaqistandiki jema’et erbabimiz, Dunya uyghur qurultiyining bash meslihetchisi Qehriman Ghojamberdi, Germaniyediki jama’et erbabimiz, Ilham Tohtini qollash guruppisining reyisi Enwerjan, Xelqara sherqiy türkistan teshkilatliri birlikining reyisi Hidayitullah Oghuzhan,sherqiy türkistan ölimalar birlikining reyisi Atawullah Shahyari, Qirghizistandiki jama’et erbabimiz, Dunya uyghur qurultiyining Qirghizistandiki wakaletchisi Rozimemet Baqiyev, jesur lagir shahidliridin Zumret Dawut, Mihrigül Tursun, Gulbahar Haitiwaji, Tursunay ziyawudun,Qelbinur Sidiq, Uyghur ediliye arxip ambirining deriktori Behtiyar Ömer, uyghur sotida guwahliq bergen uyghur ziyalisi Abduweli Ayup, Erkin asiya radiosining muxpiri Shöhret Hoshur,Uyghur ediliye arxip ammirining tetqiqatchisi Muetter Iliqud, Dunya uyghur qurultiyining aliy meslihetchisi Doktur Rishat Abbas, uyghur sotining asasliq terjimani we Qurultay London ishxanisining deriktori Rehime Mahmut qatarliq köpligen qerindashlirimizmu söz elip, bu qetim Londonda ötküzülgen Uyghur sotigha bolghan qarash we chüshenchilirini bayan qilish bilen birge, chetellerdiki uyghur teshkilatlirimiz, siyasi paaliyetchilirimiz we awam xelqimiz mana mushundaq birlik – ittipaqliq we özara yeqin hemkarliq ichidila bolidigen herqandaq zor qiyinchiliqlarnimu yengip keteleydighanliqini, herqandaq zor hasidilerningmu höddisidin chiqalaydighanliqini, chünki bu qetim Uyghur sotining Londonda xelqara qanuniy tertiplerge mas halda yuquri sewiyede muwapiqiyetlik halda ötküzülgenlikining bu nuxtini toluq ispatlap bergenlikini ipade qilishti.
Bolupmu milliy ustazlirimizdin Ehmet Igemberdi we Qehriman Ghojamberdi ependiler qilghan sözliride chetellerdiki pütün sherqiy türkistanliq qerindashlirimizni Dunya uyghur qurultiyini yeqindin qollap we quwetlep, buyil 9 – ayda chaqirilidighan 2 – qetimliq uyghur sotining muwapiqiyiti üchün ortaq küch chiqirisha we uyghur sotini maddi we meniwiy jehettin yeqindin qollap quwetleshke chaqirdi.
Dunya uyghur qurultiyining teshkiliy ishlargha mesul muawin reyisi Perhat Yorungqash ependimmu yighinda qilghan sözide, Dunya uyghur qurultiyining chetellerdiki uyghur teshkilatlirimizgha we awam xelqimizge bolghan ishenchisi kamil bolghini üchün eyni chaghda hech tereddüt qilmastinla Uyghur sot kolligiyesini qurup chiqishtek bu zor we intayin musheqqetlik bolghan ishqa kirishkenlikini, herqaysi ellerdiki teshkilat we jama’etlirimizningmu uyghur sotini maddi we meniwiy jehettin qollash arqiliq Dunya uyghur qurultiyinimu ejnebi dostlirimiz aldida qilche yerge qaritip qoymighanliqini, bu arqiliq hem chetellikler aldida, hem düshminimiz xitay hakimiyiti aldida sherqiy türkistan xelqining birlik we ittipaqliqining toluq namayende qilin’ghanliqini tekitlep ötti.
Perhat Yorungqash ependim sözide yene Londondiki sotta guwahliq bergen lagir shahidlirining hemmisining xitay hakimiyitining hujum qilish, tehdit selish we qisas elish nishanigha aylinip qlghanliqini, shunga herqaysi ellerdiki uyghur teshkilatlirining we uyghur jama’etlirining lagir shahidlirini muhapizet qilish, asrash,rohiy jehettin medet berish, maddi we meniwiy jehettin köngül bölüsh xizmitige alahide ehmiyet berish lazimliqini tekitlep ötti.
Bu qetimqi seperwerlik yighini Dunya uyghur qurultiyi ijrahiye komitetining reyisi we uyghur kishilik hoqoq qurulushining deriktori Ömer Qanat ependimning yepilish nutqi bilen axirlashti.
Ömer Qanat ependim axirida qilghan sözide, aldimizda yene uyghurlargha munasiwetlik zor hadisilerning kütüp turuwatqanliqini, shunga chetellerde yashawatqan pütün xelqimizning herqandaq waqittikidinmu bekerek birlik – ittipaqliq we özara hemkarliqqa jiddi ehtiyaj tuyuwatqanliqini,bolupmu buyil 9 – ayning 10 – küni Londonda ötküzülidighan 2 – nöwetlik uyghur sotining muwapiqiyetlik halda chaqirilishi üchün muhajirettiki pütün qerindashlirimizning ortaq halda tirishchanliq körsütüshi lazimliqini tekitlep ötti.
