Author: DUK Vakfı

پۈتكۈل ئىسلام دۇنياسى،  جۈملىدىن شەرقىي تۈركىستان خەلقىنىڭ روزا ھېيتىغا مۇبارەك بولسۇن. ئاللاھ خەلقىمىزنى  ئاسارەتتىن قۇتۇلۇشقا نېسىپ قىلسۇن.

«

يەر شارى كىشىلىك ھوقۇق ھىمايىچىلىرى» ناملىق تەشكىلات د ئۇ ق بىلەن بىرلىشىپ ئۆتكۈزگەن ئاخبارات ئېلان قىلىش يىغىنىدا د ئۇ ق رەئىسى دولقۇن ئەيسا ئەپەندى گوللاندىيەدە پاناھلىنىۋاتقان لاگېر شاھىتلىرىدىن قەلبىنۇر سىدىق خانىمغا «قەھرىمان» لىق مۇكاپاتىنى تەقدىم قىلغان. 2021-يىلى 5-ئاپرېل، گوللاندىيە.

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

د ئۇ ق گوللاندىيەدە خىتايغا قارشى نامايىش، ئاخبارات ئېلان قىلىش يىغىنى ۋە لاگېر شاھىدلىرىنى مۇكاپاتلاش قاتارلىق پائالىيەتلەرنى ئۆتكۈزدى.

ئاۋام پالاتاسى تاشقىي ئىشلار كومىتېتى (House Foreign Affairs Committee) 6-ماي توردا «شىنجاڭدىكى ئۇيغۇر ۋە باشقا ئاز سانلىق مىللەتلەرگە قىلىنغان ۋەھشىيلىك» ناملىق گۇۋاھلىق بېرىش يىغىنى ئۆتكۈزگەن. مەزكۇر يىغىندا گۇۋاھلىق بېرىشكە لاگېر شاھىدى تۇرسۇنئاي زىياۋۇدۇن خانىم، ئامېرىكا خەلقئارا دىنىي ئەركىنلىك كومىتېتىنىڭ كومىسسارى نۇرى تۈركەل ئەپەندى، جورجى تاۋن ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ پروفېسسورى جېيمىس مىلۋارد قاتارلىقلار قاتناشقان.

ئاۋام پالاتاسى تاشقىي ئىشلار كومىتېتىنىڭ رەئىسى گىرىگورى مېكس ئەپەندى بۇ يىغىنغا رىياسەتچىلىك قىلغان بولۇپ، ئۇ مۇنداق دېدى: «ئامېرىكا خىتاي خەلق جۇمھۇرىيتىنى يۈرگۈزۈۋاتقان ۋەھشىيلىكلىرى ئۈچۈن جاۋاپكارلىققا تارتىشى كېرەك. شۇنداقلا ئىسپاتلانغان بۇ كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكىنىڭ جاۋاپكارلىرىنى جازالىشى كېرەك. بايدېن ھۆكۈمىتى ئۇيغۇر رايونىدا كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكىگە چېتىشلىق بولغان ئەمەلدارلارنى جازالىدى. بىز ئۇيغۇر رايونىدا يۈر بېرىۋاتقان باستۇرۇشقا قارشى تۇرۇش ئۈچۈن ئامېرىكانىڭ ئىتتىپاقداشلىرى بىلەن يېقىندىن ھەمكارلىشىشىمىز كېرەك. بىز خەلقئارالىق ئورگانلارغا شۇنى ئوچۇق دەيمىزكى، خىتاينىڭ يەرلىك ئاز سانلىق مىللەتلەرگە بولغان باستۇرۇشىغا بىرلىكتە قارشى تۇرۇشمىز كېرەك. بىز يەنە خىتاي ھۆكۈمىتىنى ئۆزى ئىمزا قويغان ‹ئىرقىي قىرغىنچىلىققا قارشى تۇرۇش ئەھدىنامىسى› غا ئەمەل قىلىشقا بېسىم قىلىشىمىز كېرەك. خىتاي ھۆكۈمىتى كىشىلىك ھوقۇق ئورگانلىرى، تەتقىقاتچىلار ۋە مۇخبىرلارنىڭ ئۇيغۇر رايونىغا كېرىپ ئەركىن ھالدا ھېچقانداق چەكلىمىگە ئۇچرىماستىن تەكشۈرۈش ئېلىپ بېرىپ، ئۇيغۇر رايونىدىكى ئەھۋاللارنى دوكلات قىلىشقا يول قويۇشى كېرەك.»

گېرمانىيەدىكى «دېر ستاندارد» گېزىتى د ئۇ ق رەئىسىنى زىيارەت قىلىپ، «خىتاي زۇلۇمىنى توختىتىشنىڭ بىردىن-بىر يولى خىتاينى جازالاش» ناملىق زىيارەت خاتىرىسى ئېلان قىلدى.

15-مارت گېرمانىيەدە نەشىردىن چىقىدىغان «دېر ستاندارد» گېزىتى د ئۇ ق رەئىسى دولقۇن ئەيسا ئەپەندىنى زىيارەت قىلىپ، «خىتاي زۇلۇمىنى توختىتىشنىڭ بىردىن-بىر يولى خىتاينى جازالاش» ناملىق زىيارەت خاتىرىسىنى ئېلان قىلدى. مەزكۇر زىيارەت خاتىرىسىدە د ئۇ ق نىڭ نۆۋەتتىكى پائالىيەتلىرى، د ئۇ ق نىڭ ميۇنخېندا قۇرۇلۇشىنىڭ سەۋەبلىرى، خىتاينىڭ نېمە ئۈچۈن ئۇيغۇرلارغا بۇنداق زۇلۇم قىلىدىغانلىقى، جازا لاگېرلىرى مەسىلىسى، د ئۇ ق رەئىسىنىڭ شەخسىي كەچمىشلىرى ھەم ئۇنىڭ چەتئەلدە خىتاي تەھدىتىگە يولۇقۇش ئەھۋاللىرى قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان كەڭ دائىرىلىك مەزمۇنلاردا سوئاللار سورالغان ئىدى.

خەۋەر مەنبەسى: ئەركىن ئاسىيا

نورۋېگىيەدىكى «ئۇيغۇر ئەدلىيە ئارخىپى» ناملىق تەتقىقات مەركىزىنىڭ خادىملىرى ئۈرۈمچى شەھىرىنىڭ تەڭرىتاغ رايونىغا جايلاشقان خوڭيەنچى سۇ ئېلېكتر ئىستانسىسى ۋە ئۇنىڭ يۇقىرى تەرىپىدىكى لىنىيە بويىچە دائىرىدىكى جايلاشقان گۇمانلىق ئورۇنلارنىڭ سۈنئىي ھەمراھ سۈرەتلىرىنى بىر مەزگىللىك كۆزىتىپ تەكشۈرۈش جەريانىدا، نۇرغۇن گۇمانلىق نۇقتىلارنى بايقىغان ئىكەن. مەزكۇر ئورۇننىڭ مەسئۇلى بەختىيار ئۆمەر ئەپەندىنىڭ بايان قىلىشىغا قارىغاندا، ئۈرۈمچى 310-يول قاتناش ئاپتوبۇسىنىڭ قارلىغاچلىق يولى ئاخىرقى بېكىتىگە جايلاشقان ھەربىي گازارمىغا يانداش، قورشاۋغا ئېلىنغان بىر لاگېر بايقالغان. ئۇنىڭ ئىچىدىكى رەت-رەت بىنالار ۋە قورشاۋ تام، كۆزىتىش مۇنارلىرى، مەيدان قاتارلىق نۇقتىلار ۋە سۈنئىي ھەمراھ سۈرەتلەردە ئىپادىلەنگەن نۇرغۇن نۇقتىلار، ھەربىي گازارمىغا يانداش سېلىنغان بۇ قۇرۇلۇشلارنىڭ لاگېر ئىكەنلىكىنى ئېنىق كۆرسىتىپ بېرىدىكەن.